Saturday 5 May 2012

ਖਬਰਾਂ ਖੇਤਾਂ ਚੋ

ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਲਈ ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਭ16 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਝੜੀ ਕੁਦਰਤ ਗਜਾਨੰਦ
ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ ਕਿਸਾਨ ਵੀਰਾਂ ਲਈ ਬੜੀ ਹੀ ਖੁਸ਼ਖ਼ਬਰ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮੋਟੇ ਨਾੜ ਅਤੇ ਲੰਮੇ ਸਿੱਟੇ ਵਾਲੀ ਕਣਕ 'ਕੁਦਰਤ ਗਜਾਨੰਦ' ਨੇ ਕਰਮਗੜ• ਸਤਰਾਂ (ਬਠਿੰਡਾ) ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਖੇਤ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 16 ਕੁਇੰਟਲ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਝਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤ ਗਜਾਨੰਦ   ਦਾ ਬੀਜ ਬਨਾਰਸ ਉੱਤਰਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਕਿਸਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਤੋਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।
ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਕਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਇਹ ਬੀਜ ਬੀਜਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉੰਗਲ ਜਿੰਨੇ ਮੋਟੇ ਨਾੜ ਅਤੇ ਲਗਪਗ 10 ਇੰਚ ਲੰਬੀ ਬੱਲੀ ਵਾਲੀ ਕੁਦਰਤ ਗਜਾਨੰਦ ਬੂਟਾ ਮਾਰਨ ਪੱਖੋਂ ਕਮੋਜ਼ਰ ਹੀ ਰਹੀ। ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਝਾੜ ਪੱਖੋਂ ਇਸ ਕਣਕ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸੰਤੋਸ਼ਜਨਕ ਰਿਹਾ। ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਹੁਣਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਚੜਦੇ ਦਸੰਬਰ ਬੀਜੀ ਇਸ ਕਣਕ ਨੂੰ ਚਾਰ ਪਾਣੀ ਦਿੱਤੇ। ਦੋ ਪਾਣੀਆਂ ਨਾਲ ਜੀਵ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪਾਇਆ। ਫ਼ਸਲ ਉੱਤੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਜੀਵ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਪਾਥੀਆਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਦੋ-ਦੋ ਅਤੇ ਖੱਟੀ ਲੱਸੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸਪ੍ਰੇਅ ਕੀਤੀ।
ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਛੋਟੇ ਕੱਦ ਦੀ ਮੋਟੇ ਨਾੜ ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਬੱਲੀ ਵਾਲੀ ਇਹ ਕਣਕ  ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਇਸ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹੋਰ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। 

ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਲਈ ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਪੈਦਾਵਾਰ
ਇਸ ਹਾੜੀ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿਲਿ•ਆਂ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਪੈਦਾਵਾਰ ਲਈ ਹੈ। ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ, ਬਠਿੰਡਾ, ਪਟਿਆਲਾ ਤੇ ਜਲੰਧਰ ਜ਼ਿਲ•ੇ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਅਮਰਜੀਤ ਸ਼ਰਮਾ, ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਪੁੰਨੀ, ਗੋਰਾ ਸਿੰਘ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਚੈਨਾ, ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਮਹਿਮਾ ਸਰਜਾ, ਇੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਹੋਲੀ, ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਮਾਝੀ, ਗੁਰਮੇਲ ਸਿੰਘ ਗੁਣੀਕੇ ਅਤੇ ਸਤਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਘੁੱਗ ਨੇ ਬਰਸੀਮ ਬਾਰੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਤਹਿਤ ਬੀਜੇ ਗਏ ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਰੰਗਤ ਅਤੇ ਕੱਦ-ਕਾਠ ਦੇਖ ਕੇ ਰਸਾਇਣਕ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ।
ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆ ਸ਼੍ਰੀ ਅਮਰਜੀਤ ਸ਼ਰਮਾ, ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਮਹਿਮਾ ਸਰਜਾ, ਗੋਰਾ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸਤਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਹੁਣਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਤਹਿਤ ਉਗਾਏ ਗਏ ਬਰਸੀਮ ਨੇ ਜਿੱਥੇ 6-6 ਕਟਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਬਰਸੀਮ ਦਾ ਕੱਦ ਵੀ ਸਾਢੇ ਤਿੰੰਨ-ਤਿੰਨ ਫੁੱਟ ਰਿਹਾ।  ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਅਨੁਸਾਰ ਰਸਾਇਣਕ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਸਦੇ ਗਵਾਂਢੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਬਰਸੀਮ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ•ਾਂ ਦੀਆਂ ਰਸਾਇਣਿਕ ਖਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕੀੜੇਮਾਰ ਜ਼ਹਿਰ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਤੌਬਾ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। 

ਚਿੜ੍ਹੀ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫਾ
ਉਹ ਆਈ, ਟਾਹਲੀ 'ਤੇ ਬੈਠੀ ਤੇ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੀ ਦੇਖਦਿਆਂ ਤਿੰਨ ਸੁੰਡੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਕੇ ਚਲਦੀ ਬਣੀ, ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ। ਜੀ ਹਾਂ ਇਹ ਅਨੁਭਵ ਹੈ ਪਿੰਡ ਰੋੜੀਕਪੂਰੇ (ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ) ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਕਿਸਾਨ ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ। ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਕਣਕ ਦੀ ਵਾਢੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਲਈ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਦੋਹੇਂ ਪਿਉ-ਪੁੱਤਰ ਖੇਤ ਵਿਚਲੀ ਟਾਹਲੀ ਥੱਲੇ ਜਾ ਕੇ ਬੈਠੇ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਬਿਜੜਾ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੀ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਇੱਕ ਚਿੜੀ ਟਾਹਲੀ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਬੈਠ ਗਈ। ਦੋਹੇਂ ਪਿਉ-ਪੁੱਤ ਉਸਨੂੰ ਨਿਹਾਰਦੇ ਹੋਏ ਉਹਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹਨਾਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਬੜੀ ਹੀ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਆਈ ਅਤੇ ਇੱਕਦਮ ਵਾਪਸ ਟਾਹਲੀ 'ਤੇ ਜਾ ਬੈਠੀ ਪਰ ਹਾਂ ਉਸਦੀ ਚੁੰਝ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁੰਡੀ ਫੜੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ•ਾਂ ਉਸ ਨਿੱਕੀ ਚਿੜੀ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਪਿਉ-ਪੁੱਤਾਂ ਦੇ ਦੇਖਦਿਆਂ-ਦੇਖਦਿਆਂ ਇੱਕ ਮਿਨਟ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ 3 ਸੁੰਡੀਆਂ ਫੜ ਕੇ ਖਾ ਲਈਆਂ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਇੱਕ ਸਧਾਰਣ ਚਿੜੀ ਇੱਕ ਮਿਨਟ 10-15 ਸੁੰਡੀਆਂ ਖਾਣ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਬਸ਼ਰਤੇ ਇੰਨੀਆਂ ਸੁੰਡੀਆਂ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਉਪਲਭਧ ਹੋਣ।
ਇਸਦੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਜਗ•ਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਸੁੰਡੀ ਵਾਂਗੂੰ ਹੀ ਦਿਖਣ ਵਾਲਾ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਜੀਵ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਤਿੱਗੁਣੇ ਆਕਾਰ ਦੀ ਸੁੰਡੀ ਨੂੰ ਸਿਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸਿਉਂ ਖਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜੀਵ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਕਰਾਈਸੋਪਾ ਦਾ ਲਾਰਵਾ ਸੀ। ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਮੁਤਾਬਿਕ ਕਿਸਾਨ ਕੀਟਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕੁਦਰਤ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਦੇਣ ਬਜਾਏ ਕੀੜੇਮਾਰ ਜ਼ਹਿਰਾਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਵੇਲਾ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਭਰਾ ਕੀੜੇਮਾਰ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਪਿੰਡ ਛੁਡਾ ਕੇ ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਲੜ• ਲੱਗਣ।
 
ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਤਹਿਤ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਸਫ਼ਲ ਕਾਸਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਮੋਦਗਿੱਲ
ਗੁਰੂ ਕੀ ਨਗਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਸਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸ਼੍ਰੀ ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਮੋਦਗਿੱਲ ਸ਼ਹਿਰੀ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਮਿਸਾਲ ਬਣਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦਗਿੱਲ ਪਿਛਲੇ ਕਾਫੀ ਅਰਸੇ ਤੋਂ ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਬਾਹਰ ਆਪਣੇ 200 ਗਜ਼ ਦੇ ਪਲਾਟ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਤਹਿਤ ਆਪਣੀ ਘਰੇਲੂ ਖਪਤ ਲਈ ਲਗਪਗ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਸੀਜ਼ਨਲ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਸਫ਼ਲ ਪੈਦਾਵਾਰ ਲੈਂਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਲਾਗੇ ਗਲੀ ਲੁਹਾਰਾਂ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦਗਿੱਲ ਹੁਣਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਉਪਰੰਤ ਉਹਨਾਂ ਆਪਣੀ ਧਰਮ ਪਤਨੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਨਿਸ਼ਾ ਮੋਦਗਿੱਲ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਘਰੇਲੂ ਖਪਤ ਲਈ ਉਗਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਲੋਕਲ ਬਾਡੀਜ਼ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮਾਨਵ ਸੰਸਾਧਨ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸਾਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦਗਿੱਲ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਬਿਲਕੁੱਲ ਨਵਾਂ ਕੰਮ ਸੀ।  ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਭਿਆਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਨਿਪੁੰਨ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਹੋਇਆ। ਸ਼ੁਰੂ-ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਆਰਗੈਨਿਕ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਉਗਾਉਣ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜੁਟਾਈ। ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਕਾਫੀ ਲਾਹੇਵੰਦ ਸਿੱਧ ਹੋਈ।
ਸਾਡੇ ਜ਼ਹਿਰ ਮੁਕਤ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹਨਾਂ ਦੱਸਿਆ ਉਹਨਾਂ ਖੇਤੀ  ਵਿਰਾਸਤ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸ਼੍ਰੀ ਉਮੇਂਦਰ ਦੱਤ ਨਾਲ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਗੱਲਬਾਤ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲਾਹੇਵੰਦ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਦੱਤ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਟ੍ਰੇਨਰ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਦਬੜ•ੀਖਾਨਾ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ।  ਉਪਰੰਤ ਉਹਨਾਂ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਦਬੜ•ੀਖਾਨਾ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਲਾਗੂ ਕਰਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ।
ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦਗਿੱਲ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਰਲ ਅਤੇ ਕਾਰਗਰ ਹਨ। ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਗੁੜਜਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤ, ਪਾਥੀਆਂ ਦਾ ਪਾਣੀ, ਲੋਹਾ-ਤਾਂਬਾ ਯੁਕਤ ਖੱਟੀ ਲੱਸੀ ਆਦਿ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਿੱਧ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨੇ 4-4 ਕਿੱਲੋ ਵਜ਼ਨੀ ਗੋਭੀ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਕੀਤੀ ਉੱਥੇ ਹੀ ਲਸਣ, ਮਟਰ ਅਤੇ ਆਲੂਆਂ ਪੱਖੋਂ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੋਸ਼ਜਨਕ ਪੈਦਾਵਾਰ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਪਲਾਟ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਲਗਪਗ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਲਹਿਰਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਜ਼ਹਿਰ ਮੁਕਤ ਕੁਦਰਤੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਅਨੁਭਵ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਮੋਦਗਿੱਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਤਹਿਤ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਜ਼ਹਿਰ ਮੁਕਤ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਬੇਹੱਦ ਦਾ ਸਵਾਦ ਹੀ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਨੀਆਂ ਲਜ਼ੀਜ਼ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਮੂੰਹੋਂ ਨਹੀਂ ਲਹਿੰਦੀਆਂ। ਤੰਦਰੁਸਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸ਼ਰੀਰ ਲਈ ਜ਼ਹਿਰ ਮੁਕਤ ਸਬਜ਼ਆਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਅਤੇ ਖਪਤ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦਗਿੱਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ  ਆਮ ਸ਼ਹਿਰੀਆਂ ਤੇ ਖਾਸ ਕਰ ਰਿਟਾਇਰਡ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਜਗ•ਾ ਮਿਲੇ ਆਪਣੀ ਘਰੇਲੂ ਖਪਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਜ਼ਹਿਰ ਮੁਕਤ ਕੁਦਰਤੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।  

 
ਘਰੇਲੂ ਬਗੀਚੀ 'ਚੋਂ

ਮਿਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਬਗੀਚੀ ਤਹਿਤ ਜ਼ਹਿਰ ਮੁਕਤ ਸਬਜ਼ੀਆ ਉਗਾਉਣ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਸਾਰਥਕ ਨਤੀਜੇ ਮਿਲਣੇ  ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਮੁਹਿੰਮ ਤਹਿਤ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੀਬੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰ ਰਹਿਤ ਕੁਦਰਤੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੇਣ ਵਾਸਤੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਕੈਂਪ ਅਤੇ ਕੀਟ ਪਛਾਣ ਕਾਰਜਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਜ਼ਿਲ•ੇ ਪਿੰਡ ਡੇਲਿਆਂਵਾਲੀ ਅਤੇ ਕਰੀਰਵਾਲੀ ਵਿਖੇ 100 ਦੇ ਕਰੀਬ ਬੀਬੀਆਂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰ ਮੁਕਤ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਲਮ ਤਹਿਤ ਅਸੀਂ ਘਰੇਲੂ ਬਗੀਚੀ ਸਬੰਧੀ ਬੀਬੀਆਂ ਦੇ ਕੁੱਝ ਅਨੁਭਵ ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਖੁਸ਼ੀ ਲੈ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਪਿੰਡ ਡੇਲਿਆਂਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬੀਬੀ ਜਸਵੀਰ ਕੌਰ ਨੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਘਰੇਲੂ ਬਗੀਚੀ ਵਿੱਚ ਗੁੜਜਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਣਾ ਕੇ ਪਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਸਦਕਾ ਬਗੀਚੀ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਜਾਨ ਆ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਵਿੱਚ ਬੀਜੇ ਗਏ ਵੀਹਾਂ 'ਚੋਂ ਉੰਨ•ੀ ਬੀਜ਼ ਉੱਗ ਗਏ। ਗੁੜਜਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਦਕਾ ਬਗੀਚੀ 'ਚ ਲਾਈਆਂ ਕੱਦੂਆਂ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਵੱਲਾਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਕੱਤਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ। ਬਗੀਚੀ ਵਿਚਲੇ ਸਾਰੇ ਪੌਦੇ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਵਧ-ਫੁੱਲ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਸੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਬੀਬੀ ਜਸਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਗੀਚੀ ਵਿੱਚ ਗੁੜਜਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਣਾ ਕੇ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਜਾਨ ਪੈ ਗਈ ਅਤੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਫਰਕ ਆਇਆ।
ਇਸੇ ਤਰ•ਾਂ ਡੇਲਿਆਂਵਾਲੀ ਤੋਂ ਹੀ ਬੀਬੀ ਗੁਰਮੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਠੂਠੀ ਰੋਗ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਘਰੇਲੂ ਬਗੀਚੀ 'ਤੇ ਕੱਚੀ ਲੱਸੀ ਦੀ ਸਪ੍ਰੇਅ ਕੀਤੀ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਠੂਠੀ ਰੋਗ ਕਾਰਨ ਟਮਾਟਰ ਅਤੇ ਭਿੰਡੀ ਦੇ ਬੂਟਿਆਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਮੁੜੇ ਪੱਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ•ਾਂ ਖੁੱਲ• ਗਏ।
ਪਿੰਡ ਕਰੀਰਵਾਲੀ ਦੀ ਬੀਬੀ ਸੁਖਦੀਪ ਕੌਰ ਨੇ ਚੇਪੇ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪੁਰਾਣੀ ਖੱਟੀ ਲੱਸੀ ਦੀ ਸਪ੍ਰੇਅ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਖੱਟੀ ਲੱਸੀ ਦੀ ਸਪ੍ਰੇਅ ਸਦਕਾ ਚੇਪਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।
ਇਸੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਬੀਬੀ ਵੀਰਪਾਲ ਕੌਰ ਨੇ ਬਗੀਚੀ ਵਿੱਚ ਵੇਲਾਂ-ਬੂਟਿਆਂ 'ਤੇ ਸੁਰੰਗੀ ਕੀੜੇ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਨਿੰਮ• ਦੇ ਪੱਤੇ ਉਬਾਲ ਕੇ ਸਪ੍ਰੇਅ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਪ੍ਰੇਅ ਸਦਕਾ ਸੁਰੰਗੀ ਕੀੜਾ ਤਾਂ ਕਾਬੂ ਹੋਇਆ ਹੀ ਸਗੋਂ ਕੱਦੂਆਂ ਦੀ ਵੇਲਾਂ ਵੀ ਹਰੀਆਂ-ਭਰੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ।
ਇਸੇ ਤਰ•ਾਂ ਕਰੀਰਵਾਲੀ ਦੀ ਹੀ ਬੀਬੀ ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਬਗੀਚੀ 'ਤੇ ਪਾਥੀਆਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪ੍ਰੇਅ ਕਰਨ ਸਦਕਾ ਬਗੀਚੀ ਵਿਚਲੇ ਗੁਆਰੇ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਕੱਦੂਆਂ ਦੀ ਵੇਲਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ 'ਤੇ ਭਰਪੂਰ ਫ਼ਲ ਲੱਗ ਆਇਆ।
ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਨੇ ਫਾਰਮ ਫੀਲਡ ਸਕੂਲ ਤਹਿਤ ਬੀਬੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਵੇਲਾਂ-ਬੂਟਿਆਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਸੁਰੰਗੀ ਕੀੜੇ, ਚੇਪੇ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਚੀਨੀ ਮੱਖੀ (ਹੋਵਰ ਫਲਾਈ)  ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਰਸ ਚੂਸ ਕੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ (ਚਿੱਟੀ ਮੱਖੀ/ ਵਾਈਟ ਫਲਾਈ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ।

No comments:

Post a Comment